Άνθρωπος, Αγάπη, Αλληλεγγύη, Σεβασμός, Εθελοντισμός. Ε.Μ.Ε.Ι.Σ.

σε Δράσεις Ε.Ι.Ν.Α./Επικαιρότητα

Στη Σκάλα Συκαμινιάς Λέσβου μια πρότυπη ιατρική μονάδα. Ε.Μ.Ε.Ι.Σ.

 
(Φωτ: Σοφία Χατζηλάμπρου)
Ο Ανδρέας Ηλιάδης, εντατικολόγος παίδων και διευθυντής της ΜΕΘ (Μονάδα Εντατικής Θεραπείας) Παίδων στο Νοσοκομείο του Ρίου Πάτρας, μας ξεναγεί στην Ε.Μ.Ε.Ι.Σ και μας εξηγεί το πως ένα αγροτικό ιατρείο μετετράπη σε πλήρη μονάδα επείγουσας ιατρικής για τους πρόσφυγες και τους ντόπιους κατοίκους. Ένα όραμα που έγινε πραγματικότητα.
  • Κύριε Ηλιάδη, θα θέλαμε να μας πείτε τι είναι η Ε.Μ.Ε.Ι.Σ
Ε.Μ.Ε.Ι.Σ είναι η Ελληνική Μονάδα Επείγουσας Ιατρικής Συκαμινιάς που δημιούργησαν με πολλή αγάπη και με πολύ κόπο οι νοσοκομειακοί ιατροί της Ελλάδος, με σκοπό να δώσουν την ευκαιρία στους ασθενείς, πρόσφυγες ή ντόπιους, να πολεμήσουν με αξιοπρέπεια για τη ζωή τους. Ως ιατρός και ως μέλος της ομάδας των νοσοκομειακών ιατρών, μπορώ να βεβαιώσω ότι βασικός στόχος μας είναι να παρέχουμε βοήθεια ιατρική και υποστηρικτική με αγάπη, με θυσίες, με μεράκι και δεν έχουμε καμία σχέση με ΜΚΟ. Αντιπροσωπεύουμε απλά τους Έλληνες νοσοκομειακούς ιατρούς, και φιλοδοξούμε να στελεχώσουμε αυτή τη μονάδα με ιατρούς και νοσηλευτές από όλη την Ελλάδα, οι οποίοι θα έρχονται κάθε δέκα μέρες εκ περιτροπής, έτσι ώστε να μπορέσει αυτή να είναι πάντα στελεχωμένη και να βοηθήσει με κάθε δυνατό τρόπο.
  • Πως προέκυψε η ιδέα για τη δημιουργία της;
Είχαμε παρακολουθήσει ότι στη Σκάλα Συκαμινιάς δραστηριοποιούταν ήδη η αυτοοργανωμένη δομή «Πλάτανος», μια ομάδα εξαιρετικών αλληλέγγυων ανθρώπων, η οποία προσέφερε αγάπη και φροντίδα στους πρόσφυγες που έφταναν στις βόρειες ακτές του νησιού. Η δομή «Πλάτανος» λοιπόν εκτός του ότι διέθετε ρούχα, τροφή, αγκαλιά και ζεστασιά στους πρόσφυγες, έκανε και μια ωραία προσπάθεια να φτιάξει ένα πρώτο ιατρείο. Για εκείνο το πρώτο ιατρείο οι νοσοκομειακοί γιατροί Αχαΐας συζητήσαμε με τον Πρόεδρό μας Τάσο Γιακουμή και αποφασίσαμε να έρθουμε να βοηθήσουμε. Έτσι ξεκινήσαμε μια ομάδα από 15 περίπου Σύρους (Στέγη Σύρων Ελλάδος) και Έλληνες ιατρούς. Ήρθαμε στον «Πλάτανο» και επιχειρήσαμε όχι μόνο εκεί αλλά κυρίως εκεί, στο πρώτο ιατρείο που έγινε στην περιοχή. Στην πορεία είδαμε ότι οι ανάγκες ήταν πολύ πιο περίπλοκες και μεγάλες, και αυτό το οποίο σκεφτήκαμε ήταν να ζητήσουμε από το υπουργείο να μας παραχωρήσει το μικρό αγροτικό ιατρείο που βρίσκεται στη Σκάλα Συκαμινιάς, αυτό που βρισκόμαστε τώρα, να το μετουσιώσουμε και να το κάνουμε μια πρότυπη μονάδα ιατρικής.
Δεν ήταν καθόλου εύκολο γιατί έπρεπε να πάρουμε την έγκριση από το υπουργείο. Παρά τις δυσκολίες όμως ο Γενικός Γραμματέας μας την έδωσε και σε αυτό το πρόγραμμα συνδυάστηκαν δυο φορείς. Ο ένας είναι ο τοπικός, ο ιατρικός σύλλογος «το ΠΕΔΥΥ της Μυτιλήνης» και ο άλλος το Νοσοκομείο της Πάτρας.
Ξεκινήσαμε φέρνοντας τον πρώτο εξοπλισμό όπως κρεβάτια, φορεία, βάσεις, οξυγόνο. Στη συνέχεια η βοήθεια των ντόπιων ανθρώπων, συγκεκριμένα του Νίκου Κιουτούρογλου, του ανθρώπου κλειδί για την εγκατάσταση του ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, καθώς και από την άλλη μεριά της Ελλάδος του αγαπημένου Κώστα Τρίγκα από το Νοσοκομείο Πατρών, εξειδικευμένου σε θέματα ιατρικών αερίων, έδωσαν σιγά σιγά στο όραμά μας σάρκα και οστά. Πλέον είμαστε στην ευχάριστη θέση να πούμε ότι αυτή η μονάδα μπορεί να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα παραπάνω από ένα περιστατικό, μιας και στην περίπτωση ναυαγίου συνήθως οι ασθενείς είναι περισσότεροι από έναν. Για παράδειγμα διατίθενται έξι παροχές οξυγόνου, που σημαίνει ταυτόχρονη παροχή σε έξι θύματα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό μιας και είναι εφικτό μόνο σε πολύ οργανωμένα τμήματα επειγόντων.
Η μονάδα Ε.Μ.Ε.Ι.Σ. έχει πλέον τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει σοβαρά περιστατικά, να προχωρήσει δηλαδή σε ανάνηψη, διασωλήνωση αλλά και παρακολούθηση ενός ασθενούς στο χώρο της για ένα μικρό χρονικό διάστημα έως ότου μεταφερθεί στη μονάδα εντατικής θεραπείας του Νοσοκομείου Μυτιλήνης, με το οποίο, οφείλω να επισημάνω, έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία. Μπορούμε πολύ πιο ελεγχόμενα, χωρίς να μετακινήσουμε πρόχειρα τους ασθενείς με ένα αυτοκίνητο ή ασθενοφόρο, να τους σταθεροποιήσουμε και να τους κρατήσουμε στη ζωή με τη βοήθεια της οργανωμένης εντατικής.
  • Θα μας παρουσιάσετε τη μονάδα;
Η μονάδα έχει διαμορφωθεί σε δύο χώρους, έναν για τους ενήλικες και έναν ξεχωριστό για τα παιδιά.
Ο χώρος των ενηλίκων διαθέτει δυο κλίνες. Το σημαντικό σε αυτή την περίπτωση, είναι πως σε κάθε μονάδα υπάρχουν διπλές παροχές οξυγόνου, υπάρχουν συστήματα δηλαδή όπου μπορούν να τοποθετηθούν αναπνευστήρες και μηχανήματα αναρρόφησης, εξαιρετικά σημαντικές παροχές για ένα πραγματικά επείγον περιστατικό. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η πρώτη βοήθεια στους υποθερμικούς ασθενείς αλλά και σε εκείνους που προσκομίζονται με ενδείξεις πνιγμού, είναι το οξυγόνο.
Εκτός όμως από το οξυγόνο υπάρχουν και συστήματα που επίσης τα βρίσκουμε σε προχωρημένες εντατικές μονάδες όπως μόνιτορ, σύστημα παροχής υγρών, σύστημα θέρμανσης υγρών, καρδιογράφος, σύστημα αποστείρωσης καθώς και ένας απινιδωτής ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις κοιλιακής μαρμαρυγής. Υπάρχει ακόμα έτοιμο κουτί με πρώτες βοήθειες για ενήλικες αλλά και για παιδάκια, ψυγείο για τα ευαίσθητα φάρμακα, καθώς και αρκετό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις προαναφερθείσες δύσκολες περιπτώσεις.
Ο πιο ευαίσθητος χώρος βέβαια εδώ μέσα είναι αυτός των παιδιών. Δημιουργήσαμε έναν ξεχωριστό που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για παιδάκια, τα οποία μπορεί να έχουν σοβαρή υποθερμία ή να είναι θύματα πνιγμού.
Και σε αυτόν το χώρο υπάρχουν όλα τα συστήματα ανάνηψης, οξυγόνο με ειδικά νούμερα στις μασκούλες, αναρρόφηση, αέρας, τα πιο προχωρημένα συστήματα χορήγησης υγρών, και όλα όσα χρειάζονται για την ανάνηψη.
Έχουμε λοιπόν ένα κρεβάτι για μεγάλα παιδιά, και δίπλα, ένα πολύ πιο ιδιαίτερο κομμάτι, μια θερμοκοιτίδα η οποία δε διαφέρει σε τίποτα από κάποια άλλη.
Έχει την κατάλληλη για τα βρέφη θερμοκρασία και φυσικά αυτόνομη δυνατότητα ανάνηψης. Έχει όμως μια πολύ σημαντική διαφορά: είναι φτιαγμένη από ξύλο και συγκεκριμένα από τις τάβλες των βαρκών με τις οποίες φτάνουν οι πρόσφυγες στις ακτές του νησιού. Το ίδιο συμβαίνει και με τα κουτιά και τα ράφια όπου έχουμε τοποθετήσει τα μηχανήματα. Είναι όλα φτιαγμένα με μεράκι και πολλή αγάπη από τους ανθρώπους του χωριού, από εθελοντές, που τα έκαναν στα μέτρα που τους δώσαμε.
Αυτός λοιπόν είναι ο χώρος για τα παιδάκια μας!
Πέραν των δύο αυτών χώρων, των ενηλίκων και των παιδιών και τον πλήρη εξοπλισμό τους σε μηχανήματα, η μονάδα διαθέτει και υλικό επείγουσας ιατρικής. Σε περίπτωση που κινδυνεύσει η αναπνευστική λειτουργία ενός ασθενούς, υπάρχουν όλα τα συστήματα όπως τραχειοσωλήνες σε διάφορα μεγέθη και έτσι μπορούμε να ανανήψουμε από την πρώτη βρεφική ηλικία μέχρι την ενήλικη ζωή. Αν για παράδειγμα έχουμε έναν ασθενή με άσθμα μπορούμε να του χορηγήσουμε ειδικά φάρμακα είτε μέσω συστήματος νεφελοποίησης είτε όχι, αλλά και να υποστηρίξουμε την κυκλοφορία. Διατίθενται ακόμη ενδοφλέβια αντιβιοτικά για όλες τις σοβαρές περιπτώσεις όπως σήψη κλπ. Όλα αυτά τα περιστατικά μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε στην πρώτη γραμμή.
  • Με ποιο τρόπο μπορέσατε να προμηθευτείτε τα μηχανήματα και το ιατρικό υλικό, και ποιος συνετέλεσε σε αυτό το έργο; Ποιοι φορείς σας βοήθησαν σε αυτό;
Καταρχήν να σημειώσω ότι έχουμε επάρκεια σε ιατρικό υλικό που μας έχει διαθέσει και το νοσοκομείο Λέσβου και οτιδήποτε τυχόν χρειαστούμε μπορούμε να το ζητήσουμε. Από εκεί και πέρα όλα είναι από δωρεές ανθρώπων που έγιναν με πραγματικά πολλή αγάπη.
Θα μπορούσε το κάθε μηχάνημα να πει τη δική του ιστορία. Για παράδειγμα υπάρχουν δυο μηχανήματα τα οποία στάλθηκαν από γονείς παιδιών που είχαν νοσηλευθεί στην εντατική μας (ΜΕΘ Πατρών). Είναι συγκλονιστικό το ότι ο ένας πατέρας όταν άκουσε πως πρόκειται να έρθουμε να βοηθήσουμε, μας πήρε τηλέφωνο και μας ρώτησε τι χρειαζόμαστε. Διέθεσε 4000 ευρώ και αγόρασε μια τσάντα επείγουσας ανάνηψης για παιδάκια. Ένας άλλος γονιός μας έχει δωρίσει ένα σύστημα αναρρόφησης. Άνθρωποι έχουν προσφέρει και συνεχίζουν να προσφέρουν με όσες δυσκολίες κι αν αντιμετωπίζουν στη ζωή τους. Υπάρχει μια ομάδα τριών εθελοντριών από την Πάτρα η οποία έχει αγοράσει τα λαρυγγοσκόπια της μονάδας. Αυτά τα υλικά είναι ακριβά. Σας είπα ότι κάθε μικρό πραγματάκι μέσα σε αυτήν τη μονάδα, κάθε μηχάνημα, κάθε εργαλείο, έχει από πίσω ανθρώπους, μια ανθρωπινή παρουσία και ιστορία και όχι κάτι απρόσωπο όπως σε μια ΜΚΟ.
Είναι η μόνη μονάδα στη βόρεια τουλάχιστον Λέσβο που έχει να παρουσιάσει τέτοιο υλικό και τέτοια κατασκευή και δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από καμιά άλλη. Μια πλούσια ΜΚΟ μπορεί να αγοράσει απρόσωπα έναν οποιοδήποτε εξοπλισμό. Η διαφορά με εμάς είναι ότι πίσω από κάθε μηχάνημα κρύβεται ένας όμορφος άνθρωπος ο οποίος δίνοντας από το υστέρημα του, είπε ότι θέλω αυτά τα μηχανήματα να βοηθήσουν στο να σωθούν παιδιά, όπως κάποτε σώθηκαν τα παιδιά μας μέσα σε κάποια εντατική.
Κάτι που αξίζει να αναφέρουμε είναι μια όμορφη ζωγραφιά στον τοίχο όπου βρίσκεται η μονάδα των παιδιών. Μια ζωγραφιά της Παναγιάς της Γοργόνας, χαρακτηριστικό στοιχείο του χωριού Σκάλα Συκαμινιάς. Όταν ρωτήσαμε ποιος την έκανε μας είπαν ο «Στρατής».
Ο Στρατής για όσους τον ξέρουν αλλά και για όσους δεν τον ξέρουν, είναι αυτός ο άνθρωπος των χαμηλών τόνων, ο ψαράς, αυτός ο όμορφος άνθρωπος στην ψυχή που έχει σώσει πάρα πολλά παιδάκια με το καΐκι του. Είναι σημαδιακό ότι ο χώρος που φτιάχτηκε εδώ με τόση αγάπη έχει και την υπογραφή του Στρατή.
Εδώ λοιπόν θα έλεγα ότι η ζωγραφιά αυτή που φέρνει όλο το μήνυμα της αισιοδοξίας και της αγάπης για τα παιδιά, παντρεύεται με την ιατρική ομάδα και τα μηχανήματά της που βρίσκονται εδώ για να υποστηρίξουν αυτήν τη ζωή την οποία ενδεχομένως ο Στρατής έχει σώσει μέσα από το καΐκι του.
Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια για την Ε.Μ.Ε.Ι.Σ. σε σχέση με τη στελέχωσή της και το εύρος των ασθενών που θα περιθάλπει;
Αυτό που οι γιατροί της Ε.Μ.Ε.Ι.Σ μπορούμε να σας πούμε είναι ότι θα βρισκόμαστε εδώ εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο. Κάνουμε ωστόσο έκκληση να έρθουν και άλλοι νοσοκομειακοί ιατροί και άλλοι νοσηλευτές από όλη την Ελλάδα. Αυτό που πρέπει να σημειωθεί για να μην αγωνιά ο κόσμος, είναι ότι είμαστε εδώ όχι μόνο για τους πρόσφυγες αλλά και για τους ντόπιους. Ότι είναι επείγον θα είναι επείγον για όλους.
Μια υπέρβαση που κάναμε είναι πως θα μπορούν όλοι να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του γιατρού που θα επιχειρεί σε αυτό το τμήμα ανάλογα με την ειδικότητα του. Για παράδειγμα όταν έχουμε έναν παιδίατρο, θα μπορεί να εξετάζεται οποιοδήποτε άρρωστο παιδί χρειάζεται και έτσι δεν θα αναγκάζεται να πηγαίνει στο νοσοκομείο της Μυτιλήνης. Η προσδοκία και η αγωνία είναι να παραμείνει ανοικτό και μετά το προσφυγικό θέμα. Αυτό πρέπει να το καταλάβει ο κόσμος. Υπάρχει ένας καρδιογράφος εδώ ο όποιος θέλουμε να παραμείνει στο ιατρείο. Τι πιο ωραίο από το να μπορεί να γίνει ένα καρδιογράφημα σε αυτόν το χώρο και να μη χρειάζεται ένας ηλικιωμένος να πάει στο κέντρο υγείας της Καλλονής που είναι μακριά, που μπορεί να έχει κρύο και κακοκαιρία. Θέλουμε λοιπόν αυτά τα μηχανήματα να μείνουν για τους ντόπιους και είναι το λιγότερο που εμείς ως νοσοκομειακοί ιατροί μπορούμε να προσφέρουμε στον κόσμο εδώ.
  • Τι ακριβώς συμβαίνει με τις ειδικότητες και τις άδειες των συναδέλφων σας που επιχειρούν στην περιοχή;
Υπάρχουν ήδη επίσημες αναφορές κυρίως από τον ιατρικό σύλλογο της Λέσβου στον τύπο, και στον τοπικό αλλά και στον ευρύτερο, οι οποίες κάνουν έκκληση και παράκληση να γίνεται διαπίστευση ώστε να γνωρίζουμε την ειδικότητα του κάθε ιατρού που επιθυμεί να επιχειρήσει αλλά και το ότι είναι πραγματικά διαπιστευμένος. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορεί να του χορηγηθεί μια προσωρινή άδεια για να μπορέσει να επιχειρήσει. Δυστυχώς όμως αυτό δεν το έχουμε καταφέρει ακόμα. Πρέπει να γίνουν αυτά τα βήματα, πρέπει να γνωρίζουμε ποιοι επιχειρούν και ποιοι όχι, ποιες ειδικότητες υπάρχουν.
  • Ποιος είναι ο εθελοντής ιατρός;
Αυτό που θα ήθελα να αναφέρω και να διαχωρίσω είναι ότι υπάρχουν δύο κατηγορίες ιατρών που βρίσκονται εδώ. Είναι ο εθελοντής επαγγελματίας ιατρός, και υπάρχει και ο επαγγελματίας ιατρός που υπάγεται σε ΜΚΟ. Αυτό είναι κάτι διαφορετικό και θα ήταν καλό να διαχωριστεί. Ο πραγματικός εθελοντής ιατρός είναι εκείνος ο οποίος έρχεται για να δουλέψει είτε σε αυτό το χώρο, είτε στην παραλία, είτε σε ένα ιατρείο, είτε κάπου αλλού και έρχεται με το υστέρημα του.
Ο εθελοντής ιατρός είναι πραγματικά εθελοντής όταν θα φύγει από την οικογένεια του, θα φύγει από το πρόγραμμα του, θα πάρει από την άδεια και το ρεπό του και θα έρθει εδώ να δουλέψει για αρκετές ώρες. Εθελοντής ιατρός είναι εκείνος ο οποίος ξεκίνησε προχθές από τη Θεσσαλονίκη, άλλαξε αεροπλάνο, πήρε ταξί, πήρε πλοίο, τα πλήρωσε, ήρθε εδώ, την διαμονή του την πλήρωσε, όλα αυτά από την τσέπη του, για να μείνει πέντε ημέρες να βοηθήσει. Αυτός είναι ο εθελοντής. Υπάρχει βέβαια και ο άλλος ιατρός όπου είναι η δουλειά του να το κάνει, όπως εγώ είμαι ιατρός και δουλεύω στο δικό μου τμήμα, έτσι και ο ιατρός των ΜΚΟ είναι εκείνος ο οποίος πληρώνεται κανονικά και δεν κάνει κάτι περισσότερο, δεν κάνει κάποια υπέρβαση, είναι η δουλεία του. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δεν την κάνει σωστά. Ωστόσο είναι όμορφο να διαχωριστεί για να γνωρίζει και ο κόσμος τι σημαίνει εθελοντής.
  • Έχετε αντιμετωπίσει πρόβλημα από συναδέλφους, για παράδειγμα να σας κατηγορήσουν ότι βλάπτετε τη δουλειά τους παρέχοντας δωρεάν περίθαλψη και βοήθεια;
Σίγουρα υπάρχουν πολλά προβλήματα που έχουν να κάνουν με διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ ομάδων ιατρών. Πολλές φορές έχουμε αντιδράσεις και από τον κόσμο και δυστυχώς και από ιατρούς και αυτό είναι και το παράπονο μας, ότι αυτό που κάνουμε έχει να κάνει με κάποιο χρηματισμό. Τώρα αν δυστυχώς ορισμένοι στην ελληνική κοινωνία έχουν κάποιο παράπονο από εμάς, πολύ ευχαρίστως προτείνουμε να έρθει όποιος συνάδελφος θέλει, να κάνει αυτές τις εφημερίες εδώ, να δει λίγο πως είναι αυτή η ιατρική που ασκείται, και πόσο πολύ διαφορετική είναι. Να έρθει, να δει ακριβώς τι κάνουμε, να δει πως υποστηριζόμαστε, και τον διαβεβαιωθώ πως όταν δουλέψει μαζί μας θα αλλάξει γνώμη.
Θα ήθελα και πάλι να κάνω έκκληση να έρθουν όσοι μπορούν να βοηθήσουν. Είναι η ευκαιρία μας να αποδείξουμε ότι είμαστε αλληλέγγυοι και δεν ξεχάσαμε ποτέ τον όρκο που δώσαμε στον Ιπποκράτη όταν γινόμασταν ιατροί.
Ρεπορτάζ – Φωτογραφίες: Πηνελόπη Φατούρου
Επι Κεφαλιδα